Święte miasto Safed należy do najbardziej urokliwych miejsc w Izraelu. To totalny mix mistycyzmu, religii i sztuki, a wszystko to w przepięknej scenerii XVI -wiecznego niebieskiego miasteczka.
Jego niewątpliwe atuty to piękne położenie na wzgórzu Kena’an, z którego roztacza się widok na masyw góry Meron (1208 m n.p.m.) oraz łagodny klimat, dający wytchnienie od upałów panujących latem w dolinach. Jest również najwyżej położonym miastem Izraela i wznosi się na wysokości 900 m n.p.m.
Safed, czyli kabała i mistycyzm
To jednak nie jedyne atuty Safedu – przede wszystkim Safed jest znany, jako centrum żydowskiego mistycyzmu skoncentrowanego wokół kabały. To wizytówka miasta, która czyni go znanym nawet wśród zachodnich gwiazd – przykładem może być Madonna, która co roku odwiedza Safed ,by zgłębiać kolejne kręgi kabalistycznego wtajemniczenia.
Safed – niebieskie miasto
Przepiękny Safed jest nazywany również Niebieskim Miastem, wystarczy zanurzyć się w jego wąskie urokliwe uliczki, żeby wiedzieć dlaczego 🙂 Wszędzie dominuje kolor niebieski. Niebieskie są drzwi wejściowe i framugi okiennic oraz dekoracje i sklepienia w synagogach. Kolor ten nie jest bynajmniej przypadkowy, jak na pogrążone w mistycyzmie miasteczko przystało, symbolizuje łączność miasta z niebem i mocami nadnaturalnymi. Kolor ten ma również kierować cały czas myśli ku niebu i Bogu!
Chałka na pierwszym planie
Ciekawostką jest również to, że Safed, jako jedyne miasto w Izraelu, ma całkowicie żydowskie oblicze. Żydzi stanowią tu niemal 100% mieszkańców. W dużej mierze również Ci ortodoksyjni. Widać to szczególnie w piątek, przed rozpoczynającym się Szabatem, kiedy całe miasteczko otula woń wypiekanej chałki, a po krętych zabytkowych uliczkach pośpiesznie przemykają panie domu, kończąc ostatnie sprawunki i przygotowania do uroczystej kolacji. Rola ortodoksyjnej kobiety w tym dniu jest niezwykle ważna, ponieważ to ona rozpoczyna Szabat zapaleniem symbolicznych szabatowych świec.
Synagogi, dużo synagog
Największą atrakcją Safedu jest urokliwa starówka z XVI-wieczną zabudową, pośród której zachowały się piękne synagogi, co ciekawe dostępne dla zwiedzających i to zarówno te aszkenazyjskie, czyli Żydów z Europy środkowo-wschodniej, jak i sefardyjskie – czyli Żydów pochodzących z Hiszpanii i Wschodu.
Symbol, symbolem pogania
Jedną z najciekawszych jest niewątpliwie przepiękna synagoga sefardyjska Rabina Izaaka Abuhawa. Jej konstrukcja w symboliczny sposób odzwierciedla porządek kabały. Kopuła spoczywa na czterech filarach odpowiadających elementom, z których stworzony jest świat, czyli wodzie, powietrzu, ziemi i ogniowi. Umieszczono w niej dziesięć okien, które symbolizują dziesięć Przykazań Bożych. Wnętrze synagogi jest ozdobione wieloma symbolicznymi przedstawieniami, m.in. instrumentów używanych w Świątyni Jerozolimskiej, czy symboli granatu, których owoce mają 613 ziaren – dokładnie tyle, ile jest przykazań w Torze. Dniom tygodnia odpowiada sześć stopni prowadzących do Bimy (Bima to mównica, miejsce, z którego prowadzi się modły). Siódmym jest już sama platforma Bimy, która reprezentuje Szabat, czyli dzień święty.
Safed i najstarszy na świecie zwój Tory
W synagodze znajduje się również najstarszy na świecie wciąż używany zwój Tory. Ma ponad 650 lat i rabin Abuhaw poświęcił aż 13 lat, żeby go napisać. Co ciekawe Sam Abuhaw nigdy nie był w Ziemi Świętej. Legenda głosi, że wybudował synagogę w XIV w. w Toledo i po jego śmierci Bóg w cudowny sposób przeniósł ją do Safedu.
Dzielnica Artystów
Kolejną atrakcją Safedu jest słynna w całym Izraelu dzielnica artystyczna (Artists’ Colo ny). Budynki starego arabskiego miasta, z których w 1948 r. wysiedlono mieszkańców, zaadaptowano na galerie oraz pracownie i przekazano twórcom żydowskim. Obecnie jest tam ponad 50 pracowni. A cuda jakie tam można znaleźć naprawdę robią niesamowite wrażenie. Niestety niektóre również na kieszeni, bo są raczej kosztowne, ale warto chociaż popatrzeć 🙂 i coś gustownego, a nie w zabójczej cenie, też można zazwyczaj znaleźć. Szczególnie interesujące są te galerie, które łączą sztukę z miejscową tradycją religijną i symboliką kabały. Drugim takim artystycznym miasteczkiem Izraela jest niewątpliwie piękna Jaffa, którą też koniecznie trzeba zobaczyć będąc w Izraelu!
Klezmerskie dźwięki w Safedzie
Ale jak na tak klimatyczne i mistyczne miejsce przystało, to oczywiście nie koniec artystycznych atrakcji. W Safedzie, co roku w porze letniej, odbywa się też festiwal muzyki klezmerskiej. Ulice miasta zapełniają się ludźmi i muzyką żydowskiej cyganerii rodem z Europy. W trakcie festiwalu (Klezmer Festival) handlarze, artyści i rzemieślnicy rozstawiają swoje barwne kramy na ulicach starówki. Handel odbywa się do późna w nocy, a tańce, śpiewy, zabawa i granie trwają do białego rana. Na trzy dni senny i spokojny Safed zmienia się nie do poznania.
Klezmer dosłownie oznacza instrument muzyczny. Tak w Europie określano żydowskich muzyków, którzy przygrywali do wesel i innych imprez tanecznych. Często współpracowali z kapelami cygańskimi, które zatrudniano do podobnych celów, dlatego w muzyce klezmerskiej jest dużo wpływów cygańskich i lokalnego folkloru.
O Safedzie można by tak bez końca 🙂 a i tak nic nie odda, jego niesamowitej i niepowtarzalnej atmosfery. Po prostu trzeba się tam koniecznie wybrać! A planując podróż do Izraela – Safed powinien się znaleźć na szczycie listy miejsc do zobaczenia 🙂
Film “Sekrety” z Safedem i kabała w tle
Chcesz zobaczyć Safed? koniecznie obejrzyj film “Sekrety” w reżyserii izraelskiego reżysera i producenta Avi Neshera, prezentowanego podczas tegorocznego Festiwalu Warsaw Jewish Film Festiwal – pełen program festiwalu znajdziesz tutaj: https://wjff.pl/pl/program/.
Akcja filmu rozgrywa w się w przepięknym Safedzie, razem z bohaterami filmu, a właściwie bohaterkami zanurzysz się w magiczny świat Safedu i kabały. Zobaczysz ja wygląda Szabat, czy tradycyjny, ortodoksyjny, żydowski ślub pod Chupą!
Anuk przyjeżdża z Paryża do świętego miasta Safed (ośrodka mistycyzmu związanego z Kabałą), by otrzymać przebaczenie za straszny “grzech pierworodny”, który popełniła w młodości. Męska religijna społeczność pozostaje obojętna wobec jej woli odbycia tikun, procesu duchowego uzdrowienia.
Z pomocą femme fatale przychodzą dwie zbuntowane dziewczyny z miejscowego seminarium. Cała trójka odbywa dziką podróż przez mroczne zakamarki ludzkiej psychiki, zgłębiając religijne rytuały oczyszczenia i tajniki własnej seksualności.
Film obejrzysz w serwisie Ninateka: https://ninateka.pl/film/sekrety-avi-nesher
Polecamy! Trzeba się spieszyć bo film bezpłatnie będzie dostępny na platformie tylko do jutra!
Może Cię też zainteresuje:
